Elektrikli araçların pazar payındaki artış hız kazanıyor

PwC’nin strateji danışmanlığı grubu Strategy&, “2023 yılının ikinci çeyreğinde elektrikli araç satışları” raporunu yayınladı. Rapora göre, son dönemde orijinal ekipman üreticileri (OEM) ana akım tüketicilerini çekmek için çabalarken, bataryalı elektrikli araç (BEV) fiyatları da düşüş eğiliminde. BEV kategorisi %13'lük küresel pazar payıyla henüz kitlesel pazar düzeyine ulaşmasa da, 2023'ün ilk yarısında %39 gibi ciddi bir büyüme gösterdi. Raporun 2023 yılının ikinci çeyreğinde analiz ettiği 20 pazarda, BEV satışlarında geçen yılın aynı çeyreğine göre %52 artış gerçekleşti. Pazar payı için süren mücadelede otomobil üreticilerinin BEV fiyatlarında indirim furyası Avrupa'ya da ulaşmış durumda. Rapor, büyük pazarların neredeyse hepsinde BEV satışlarının toplam hafif araç pazarından çok daha fazla büyüme kaydettiğini gösteriyor. 10 Batı Avrupa ülkesindeki otomotiv pazarında 2023’ün ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla kaydedilen toplam %17’lik büyümeye karşın, BEV satışlarındaki artış %49 oldu. Bu oranlar, ABD’de sırasıyla %67 ve %19, Çin’de ise %49 ve %29 olarak gerçekleşti. Strategy& Türkiye Lideri Kağan Karamanoğlu PwC raporu ile ilgili değerlendirmesinde şunları söyledi: “Strategy& olarak elektrikli araç pazarının gelişimini çok yakından izliyor, pazara ilişkin en güncel trendleri ve gelecek öngörülerini hazırladığımız raporlar aracılığıyla paylaşıyoruz. 2023 yılının ikinci çeyrek dönemine odaklanan raporumuz, önceki yılın aynı dönemine göre önemli bir artışa işaret ediyor. Özellikle Türkiye gibi elektrikli araç pazar payının henüz düşük seviyelerde seyrettiği ülkelerde bu artışlar çok daha dikkat çekici oranlarda. Elektrikli araç fiyatlarında kaydedilen düşüşler, pazara giren yeni ve iddialı modeller, şarj altyapısının daha da gelişmesi ve teşviklerle birlikte bu artışın yakın gelecekte hızlanacağını söyleyebiliriz.” Rapora göre 2022 yılında küresel satışların neredeyse üçte ikisini oluşturan “Station wagon” segmentindeki otomobillerin en fazla tercih edildiği pazarlar arasında olan Avrupa’da gerçekleştiğine de dikkat çeken rapora göre OEM üreticileri özellikle “station wagon” segmentteki büyüme fırsatını değerlendirmeye çalışıyor. Hem menzil hem de verimliliğe olumlu etkisi olan üstün aerodinamik özellikleri sayesinde SUV segmentindeki araçlara göre daha avantajlı olan elektrikli station wagon segmentinin büyüme potansiyeline de dikkat çekiliyor. Avrupa’daki OEM üreticilerin bu nedenle station wagon araçların elektrikli versiyonlarını piyasaya sürme yönündeki isteğine de değinen rapor, bu trendin aynı zamanda ana akım otomobil pazarındaki elektrifikasyonun artış göstergelerinden biri olduğunu vurguluyor. Rapor, önceki yıllarda COVID-19 etkisi ile doğan karantinalar ve tedarik zinciri aksamalarından kaynaklanan sorunların fiyatlarda yukarı yönlü bir baskı yarattığını ancak, bu dönemin geride kalması ve aynı zamanda arz ile üretimin de artmasıyla birlikte, OEM'lerin ana akım tüketicilerini cezbetmek için rekabetin daha da kızıştığını vurguluyor. Bu ise fiyat düşüşlerini de beraberinde getiriyor. Türkiye’de BEV pazarı 2023’ün ilk çeyrek döneminde yüzde 341 büyüdü BEV araçların pazar payının sadece yüzde 2 oranında olduğu Türkiye’de, BEV satışlarının toplam pazarda düşük pay aldığı diğer pazarlarda da, BEV satışlarındaki büyüme oranı olgunlaşmış pazarlara kıyasla çok daha yüksek oranlarda gerçekleşti. Türkiye’de, 2023’ün ilk yarısında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla, satışlarda %341 oranında bir büyüme yaşandı. Aynı dönemde, hala çok düşük bir penetrasyona sahip olan fişli hibrit elektrikli araçlarda (PHEV) araçlarda %237 oranında, toplam pazarın onda birini oluşturan HEV araçlarda ise %46 gibi kayda değer oranda bir artış kaydedildi. Raporda öne çıkan bulgular; BEV satışları, Avrupa’nın en büyük beş pazarını oluşturan Fransa, Almanya, İtalya, İspanya ve İngiltere pazarlarının toplamında, 2023 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %49 arttı. Bu büyük BEV pazarlarının tümü 2023'ün ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla önemli artışlar kaydetti; Almanya ve Birleşik Krallık pazarları %50 büyürken, Fransa pazarı ise %47 oranında büyüme kaydetti. İtalya pazarı ise BEV pazarında ilerleme sağlamakta hâlâ zorlanıyor. İspanya ve İtalya'daki BEV pazar payları sırasıyla yaklaşık %6 ve %4 ile Avrupa'nın ilk beş pazarındaki diğer ülkelerin gerisinde. En büyük beş pazardaki PHEV satışları, 2022’nin ikinci çeyreğine kıyasla %6 düştü. Bu genel düşüş, büyük ölçüde, 2022 sonunda PHEV teşviklerinin tamamen kaldırılmasının ardından Almanya’da gerçekleşen %42'lik düşüşe bağlanabilir. Diğer Avrupa pazarlarındaki en büyük BEV satış artışı ise sırasıyla %96 ve %66'lık oranlarla Hollanda ve Avusturya'da görüldü. Dünyadaki en yüksek pazar payına sahip olan Norveç’teki BEV pazarının %83 civarında sabitlendiği görülüyor. ABD BEV pazarı, hükümet teşvikleri, popüler yeni modeller ve ülkedeki şarj altyapısının geliştirilmesinin etkisiyle 2023'ün ikinci çeyreğinde 2022'nin aynı dönemine göre %67 oranında büyüdü. Çin pazarında BEV satışları 2023'ün ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre %49 artarken PHEV satışları ise aynı zaman diliminde iki kattan fazla artarak %105 büyüme kaydetti.